เกษตรกรต้นแบบ
"สมโชค สำราญ...เป็นผู้มีแนวคิดในการปลูกมะละกอต้นเอียงที่สามารถเก็บผลได้ง่าย"
คุณสมโชค สำราญ  จ. นราธิวาส ปี 2551

นายสมโชค สำราญ เกษตรกรบ้านโคกอิฐ- โคกใน ได้พัฒนาพื้นที่จำนวน 12 ไร่ เพื่อทำการเกษตร ปรับปรุงพื้นที่ดินเปรี้ยวด้วยหินปูนฝุ่นและปูนขาว ใช้ปุ๋ยหมักและปุ๋ยพืชสด มาช่วยปรับปรุงดิน จนสามารถทำรายได้จากการปลูกไม้ผลแบบผสมผสาน การเพาะเลี้ยงพันธุ์ปลาแรดในป่าพรุ รวมทั้งเป็นผู้มีแนวคิดในการปลูกมะละกอต้นเอียงที่สามารถเก็บผลได้ง่าย
นอกจากนี้ พื้นที่ของนายสมโชค ยังเป็นจุดเรียนรู้งานพัฒนาที่ดิน สำหรับเกษตรกรผู้สนใจประกอบอาชีพเกษตรแบบผสมผสาน สามารถพึ่งตนเองได้อย่างยั่งยืน

หลักคิดและการใช้ชีวิต

...

ความสามารถอันโดดเด่น

สภาพพื้นที่ทำกินของตำบลพร่อน อ.ตากใบ จ.นราธิวาส มีสภาพแห้งแล้ง ดินเป็นดินพรุ ดินเปรี้ยว ทำให้ได้ผลผลิตทางการเกษตรน้อยมาก นายสมโชค สำราญ ได้ปรับปรุงดินเปรี้ยว ด้วยหินปูนฝุ่น และปูนขาว และพัฒนาพื้นที่ 12 ไร่ให้สามารถทำกินได้ ด้วยหลักการของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่ ด้วยการส่งเสริมการปลูกและการใช้ปุ๋ยหมักและพืชปุ๋ยสด ปลูกพืชผัก และไม้ผลผสมผสาน ปลูกมะพร้าวต้นเอน ขุดบ่อเลี้ยงปลา

การปลูกมะละกอต้นเอน ปรับมาจากการเอนหลบร่มตามธรรมชาติของมะละกอ โดยมีวิธีการทำ คือ
1. คัดพันธุ์มะละกอแขกดำ เพศกะเทย โดยนำเมล็ดส่วนกลางของผลมาปลูก
2. ปลูกระยะห่างระหว่างต้นคือ 1.8 เมตร และระยะห่างระหว่างแถวคือ 23 เมตร
3. เมื่อต้นมะละกอสูง 1 ศอก นำเชือกฟางมาคล้องในส่วนต้นกับไม้หลัก โดยมีลักษณะเอน 45 องศา ทิ้งไว้ประมาณ 10-15 วันเปลี่ยนมาคล้องที่ส่วนยอด ทำในลักษณะนี้ประมาณ 4 ครั้ง เมื่อมะละกอออกผล ส่วนต้นก็จะติดพื้น กลายเป็นมะละกอต้นเอน ทำใหเสามารถเก็บผลมะละกอได้โดยง่าย

การเลี้ยงปลาแรด
ปรับสภาพโครงสร้างของดินด้วยการหว่านหินปูนฝุ่น ปูนขาว แกลบเก่า ปรับ pH ของดินและ น้ำ รวมทั้งใช้ปุ๋ยหมักปรับปรุงบำรุงดินในบ่อปลา
การปรับปรุงน้ำ ใช้น้ำ+ปูนขาว 1 กะละมัง กวนให้เข้ากัน แล้วสาดให้ทั่วบ่อปลาเพื่อปรับค่าความเป็นกรด-ด่าง
ครั้งแรกต้องใช้ปริมาณมากเนื่องจากมีความเป็นกรด-ด่าง มีค่า pH 4-4.5 ต้องปรับให้มค่า pH เท่ากับ 7-7.5 หลังจากนั้นนำหินปูนฝุ่นซึ่งได้จากศูนย์ศึกาษาการพัฒนาพิกุลทองฯ หว่านลงไปในบ่อ ลักษณะของน้ำที่มีความเป็นกรดนั้นจะใสขึ้นและวัดสภาพน้ำ โดยอาศัยน้ำจากปลา
พอดินและน้ำเริ่มดีขึ้น นายสมโชคเพาะเลี้ยงพ่อ-แม่พันธุ์ปลาแรด เลี้ยงโดยไม่ใช้ไร เป็นวิธีการที่คิดค้นโดย
ตัวเอง จากการเฝ้าสังเกตจากการวางไข่ของปลา โดยบอกว่า ถ้าเลี้ยงปลาแรดโดยใช้ไร ต้องเสียเวลา เสียแรง
ต้นทุนสูง
ปัจจุบันนายสมโชค ประสบผลสำเร็จในการเพาะ และขยายพันธุ์ปลาแรดเพื่อการจำหน่าย เป็นวิทยากรพิเศษให้แก่หน่วยงานต่างๆ ใช้แปลงในเกษตรสวนผสมของตนเองเป็นจุดเรียนรู้ ให้บริการตรวจวิเคราะห์น้ำแก่เกษตรกรที่สนใจเลี้ยงปลา จนได้รับการแต่งตั้งให้เป็นหมอดินอาสาประจำหมู่บ้าน สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน

เกียรติประวัติและผลงาน

-เกษตรกรดีเด่นระดับภาค 2548
-เกษตรกรสำนึกรักบ้านเกิด ปี 2551
-เกษตรกรอนุรักษ์ดินและน้ำแห่งประเทศไทย 2551

สมโชค สำราญ
ข้อมูลการติดต่อ

224/1 ม.6 บ้านวัดใหม่ ต.พร่อน อ.ตากใบ จ.นราธิวาส 96110

เรื่อง/ภาพโดย: ทีมงานรักบ้านเกิด