คุณคงศักดิ์ นาคคุ้ม เป็นผู้มีความมุ่งมั่นและกล้าที่จะลงทุนปลูกพืชผัก ประกอบด้วย แตงร้าน ผักกาดหอม และมะเขือเทศ ซึ่งเป็นพืชที่มีอายุสั้นอย่างต่อเนื่องมาตลอด แม้บางครั้งจะขาดทุนก็ตาม เนื่องจากเชื่อมั่นตามพระราชดำรัสขององค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ที่ว่า “ขาดทุนคือกำไร”
ปี พ.ศ. 2550 นายคงศักดิ์ นาคคุ้ม จึงได้หันมาผลิตพืชผัก โดยเน้นการผลิตแตงร้าน เพื่อส่งให้กับบริษัทเอกชนแห่งหนึ่งในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีการขยายพื้นที่ปลูก จัดทำห้องคัดบรรจุ ห้องล้างผัก ห้องเก็บรักษาแบบควบคุมอุณหภูมิ และรถห้องเย็นเพื่อให้สามารถดำเนินการผลิตได้ตามความต้องการคู่ค้า มีเผยแพร่ความรู้ด้านการผลิตพืชปลอดสารพิษ และปัจจัยการผลิต ให้กับเกษตรกรในเครือข่าย โดยเข้าสู่ระบบการจัดการคุณภาพ GAP เนื่องจากคำนึงถึงความปลอดภัยของผู้บริโภค

1. ปุ๋ยอินทรีย์ super turbo สูตรรองพื้น (ช่วยเร่งการเจริญเติบโตของพืชสำหรับผักกินใบทุกชนิด )
วัตถุดิบที่สำคัญ :
- ปุ๋ยหมักสูตรมาตรฐานจากมูลไก่, มูลสุกร จำนวน 50 กิโลกรัม
- หินแร่ภูเขาไฟหรือแร่เพอร์ไรท์ จำนวน 20 กิโลกรัม
- ปุ๋ยยูเรีย(46-0-0) จำนวน 5 กิโลกรัม
- แกลบดำ จำนวน 18 กิโลกรัม
- น้ำหมัก พด.2 จำนวน 2 ลิตร
2. ปุ๋ยอินทรีย์ super turbo สูตรเร่งการเจริญเติบโต (ช่วยเร่งการเจริญเติบโต ติดดอกออกผล สำหรับนาข้าว ไม้ผล ยางพารา)
วัตถุดิบที่สำคัญ :
- ปุ๋ยหมักสูตรมาตรฐานจากมูลไก่, มูลสุกร จำนวน 35 กิโลกรัม
- หินแร่ภูเขาไฟ จำนวน 25 กิโลกรัม
- ปุ๋ยยูเรีย(46-0-0) จำนวน 8 กิโลกรัม
- ปุ๋ยสูตร 18-46-0 จำนวน 12 กิโลกรัม
- ปุ๋ยสูตร 0-0-60 จำนวน 8 กิโลกรัม
- แกลบดำ จำนวน 12 กิโลกรัม
- น้ำหมักชีวภาพ 2 ลิตร
ขั้นตอน/วิธีการทำปุ๋ยทั้ง 2 สูตร :
- นำปุ๋ยหมักสูตรมาตรฐานตามอัตราส่วนมากองไว้บนพื้น
- นำปุ๋ยเคมีในแต่ละสูตรตามอัตราส่วนที่กำหนดนำมาผสมคลุกเคล้ากับกองปุ๋ยหมักมาตรฐาน
-นำน้ำหมักชีวภาพที่เตรียมไว้ราดบนวัสดุให้ชุ่ม แล้วผสมคลุกเคล้าให้เข้ากันโดยใช้เครื่องผสมปุ๋ย สังเกตโดยการนำมากำให้แน่น ถ้าจับตัวเป็นก้อนหมาดก็ใช้ได้
- นำปุ๋ยที่ผสมเสร็จแล้วไปใส่ในเครื่องอัดเม็ดแล้วนำไปตากแดด เมื่อแห้งแล้วนำไปบรรจุกระสอบก็ไว้ในที่ร่มเพื่อใช้งานต่อไป
การนำไปใช้งาน :
-ใช้เป็นปุ๋ยรองพื้นก่อนปลูกพืชโดยใช้อัตราส่วน 25 -30 กก./ไร่
-หรือใช้ผสมดินปลูกในอัตรา 1:1
-หรือใช้สำหรับรองก้นหลุม 3-5 กก./ต้น/หลุม
-ใช้หว่านนาข้าวหลังจากปักดำ 30 วัน อัตรา 80 กก./ไร่ เพื่อเร่งการแตกกอ
3.เทคนิคการเตรียมดินเพาะกล้าสำหรับปลูกพืชปลอดสารพิษ
วัตถุดิบที่สำคัญ :
- ปุ๋ยหมักชีวภาพ 1 ส่วน
- แกลบเผาหรือแกลบดำ 1 ส่วน
- ขุยมะพร้าว 1 ส่วน
- หินแร่ภูเขาไฟ 1 ส่วน
- น้ำสะอาด
ขั้นตอนและวิธีการทำ :
- นำขุยมะพร้าวมาล้างและแช่น้ำ 3 รอบ จากนั้นนำไปตากแดดให้สนิท
- นำวัตถุดิบทั้งหมดมาผสมคลุกเคล้าให้เข้ากันในกระบะ เติมน้ำสะอาดลงไปคลุกเคล้าให้ได้ความชื้นพอเหมาะ
- นำดินเพาะที่ได้ใส่ลงในถาดหรือถุงเพาะ พักไว้ 24 ชั่วโมง
- หยอดเมล็ดพันธุ์ที่ต้องการเพาะลงตรงบริเวณกึ่งกลางหลุมถาดหรือถุงเพาะลึกประมาณ 1-2 เซนติเมตรแล้วกลบด้วยดินเพาะ
- รดน้ำให้ชุ่มอีกครั้ง ตั้งทิ้งไว้ในเรือนเพาะชำ ที่มีร่มเงาอ่อนๆ จากนั้นทำการรดน้ำทุกวันๆละ 2 ครั้งเช้า-เย็น อย่าให้แฉะ
-เมล็ดพันธุ์ที่งอกออกมาจะเกิดรากที่สามารถชอนไชได้ดี อายุกล้าที่เหมาะสมประมาณ 25-30 วัน สามารถย้ายลงแปลงปลูกได้
ข้อดีของการเพาะกล้า :
- ประหยัดเมล็ดพันธุ์
- สามารถดูแลรักษาได้อย่างทั่วถึง
- สามารถกำหนดระยะเวลาปลูกได้ตามต้องการ
- ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายในการถอนแยก
4. การปลูกแตงร้านระบบน้ำหยดแบบปลอดสารพิษ(GAP)
ขั้นตอนการผลิต :
- การเตรียมดิน : ทำการไถพรวนดิน 2 ครั้ง ห่างกัน 7 วัน เพื่อกำจัดวัชพืชและย่อยดินให้ละเอียด จากนั้นใช้น้ำหมักชีวภาพราดบนแปลงแล้วไถพรวนดินอีกครั้ง เพื่อเป็นการปรับปรุงบำรุงดิน และตัดวงจรของโรคพืช
- การปลูก : โดยยกแปลงปลูก ระยะแปลง (แถว) ห่างกัน 3 เมตร ระยะระหว่างแถวคู่ห่างกัน 3.2 เมตร ใช้พลาสติกคลุมแปลงปลูก เพื่อช่วยรักษาความชื้นและควบคุมวัชพืชในแถวปลูก เจาะหลุมปลูกใช้ระยะระหว่างหลุม 50 เซนติเมตร วางระบบน้ำหยด หยอดเมล็ดหลุมละ 2 เมล็ด พร้อมหยอดสารคาร์โบฟูราน อัตรา 1 กรัม/หลุม ซึ่งแตงร้านจะงอกภายใน 4-5 วันหลังปลูก
- การทำค้างให้แตงร้านแบบสามเหลี่ยมหน้าจั่ว สูงประมาณ 2 เมตร โดยใช้โครงไม้ไผ่ สานด้วยเชือกไนลอน ซึ่งสามารถใช้งานได้ 2-3 รุ่น จึงเปลี่ยนใหม่
- การให้น้ำ : โดยให้ทุกวัน ใช้ระบบน้ำหยดประมาณ 20 นาที/ครั้ง
- การใส่ปุ๋ย :
: ช่วงเตรียมดิน รองพื้นด้วยปุ๋ยอินทรีย์ 300 กก./ไร่ และปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 100 กก./ไร่
: หลังแตงร้านงอกได้ 10-25 วัน ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 5-15-15 โดยปล่อยตามระบบน้ำหยด อัตราการใส่ปุ๋ย 1 กก./ไร่ ต่อ 1 ครั้ง
: เมื่อแตงร้านอายุ 20 วันขึ้นไป ใช้ฮอร์โมนเร่งดอกผล อัตรา 1,000 มิลลิลิตร/ไร่ พร้อมทั้งปุ๋ยเกล็ด สูตร 20-20-20 อัตรา 1 กก./ไร่ พ่นทางใบทุก 7 วัน
: ให้ปุ๋ยทุก 3 วัน หลังจากอายุ 25 วัน เป็นต้นไป เปลี่ยนเป็นปุ๋ยเคมีสูตร 13-13-21 จนถึงเก็บเกี่ยวหมด
- การป้องกันกำจัดศัตรูพืช : โดยการใช้รถไถพรวนขนาดเล็กไถกำจัดวัชพืช ระหว่างแถวปลูก โดยไม่ใช้สารเคมีกำจัดวัชพืช
- การป้องกันกำจัดโรคและแมลงศัตรูพืช ซึ่งที่พบระบาดบ่อยครั้งคือ โรคราน้ำค้าง ด้วงเต่าทอง และหนอนชอน
: เมื่อตรวจพบการทำลายของโรคราน้ำค้าง พ่นสารไคเมโทมอร์ฟ หรือไพราโคลสโตรมิน อัตราการใช้ ตามคำแนะนำในฉลากข้างขวด
: เมื่อตรวจพบการทำลายของแมลงศัตรูพืช พ่นด้วยสารฟิโพรนิล สลับกับอะบาเม็กติน อัตราการใช้ ตามคำแนะนำในฉลากข้างขวด ระยะเก็บเกี่ยวใช้น้ำส้มควันไม้ ไล่แมลงทดแทนสารเคมี
- การตัดแต่งใบ : เมื่ออายุประมาณ 42 วัน จะตัดใบล่างออก 3-4 ใบ เพื่อลดการแย่งอาหารที่จะส่งไปเลี้ยงใบอ่อนและดอกผล
- เริ่มเก็บเกี่ยวผลผลิต เมื่อแตงร้านอายุ 36 วัน หลังปลูก และสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ทุกวัน จนถึงอายุประมาณ 56-66 วัน (เก็บได้ต่อเนื่องประมาณ 20-30 วัน)
- การคัดแยกผลผลิต : จะคัดแยกผลผลิตที่ได้มาตรฐานเพื่อส่งจำหน่าย ซึ่งมีลักษณะผลตรง ไม่คดงอ ขนาดความกว้าง 4-5 เซนติเมตร ความยาว 17-20 เซนติเมตร (น้ำหนักประมาณ 150-250 กรัม/ผล) ส่วนผลผลิตที่ไม่ได้มาตรฐาน จะส่งขายตลาดท้องถิ่น หรือบริจาคให้เป็นอาหารกลางวันของเด็กนักเรียน หรือใช้ทำน้ำหมักชีวภาพ

- เป็นที่ปรึกษาผู้ว่าราชการจังหวัดร้อยเอ็ดด้านการเกษตร ปีพ.ศ. 2551-2552
- ได้รับรางวัลพืชผักปลอดสารพิษสินค้า OTOP ระดับ 2 ดาว พ.ศ. 2547
- ได้รับเกียรติบัตร เป็นผู้สนับสนุน การจัดทำโครงการเกษตรพอเพียง ตามแนวพระราชดำริ“ผักปลอดสารพิษ” พ.ศ.2549
- เป็นวิทยากรให้ความรู้เกี่ยวกับการเกษตรปลอดสารพิษ
- เป็นหมอดินอาสา และจัดตั้งเป็นจุดเรียนรู้การพัฒนาที่ดินประจำตำบลนิเวศน์
- จัดตั้งเป็นศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชน ด้านการผลิตพืชปลอดสารพิษ
- เป็นแหล่งผลิตพืชปลอดสารพิษ(GAP) ผ่านการรับรองจากกรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
- รางวัลเกษตรกรดีเด่นระดับขต4 สาขาการเกษตรดีที่เหมาะสม (GAP) ปี 2553
- รางวัลเกษตรกรสำนึกรักบ้านเกิด ปี 2551 จ.ร้อยเอ็ด

260 ม.5 ต.นิเวศน์ อ.ธวัชบุรี จ.ร้อยเอ็ด 45170