สังเวียน จันทมาลา: ผู้ปลูกมะขามหวานสายพันธุ์ต่างๆ

นางสังเวียน จันทมาลา เริ่มอาชีพทำสวนมะขามหวานตั้งแต่ปี 2511 บนเนื้อที่ 40 ไร่ เลขที่ 120/1 หมู่ 1 ริมถนนสระบุรี-หล่มสัก บ้านยาวี ต.วังชมพู อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์ และจำหน่ายกิ่งพันธุ์และมะขามหวานฝัก ตามงานเทศกาลต่าง ๆ ภายในจังหวัด ปี 2549 เริ่มตั้งร้านจำหน่ายมะขามหวานฝักที่บริเวณด้านหน้าของสวนโดยตั้งชื่อว่า “ไร่บุญคง” ตามชื่อสกุลเดิมของตนเอง ในปี 2537 ราคามะขามหวานตกต่ำ มาก นางสังเวียนจึงแปรรูปผลผลิตให้เป็นผลิต ภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น มะขามคลุกน้ำตาล มะขามคลุกบ๊วย จนมีชื่อเสียงติดตลาด ผลิตสินค้าไม่ทันจึงตั้ง กลุ่มแปรรูปมะขามหวานบ้านยาวี โดย นางสังเวียน เป็นประธานกลุ่ม

หลักคิดและการใช้ชีวิต

นางสังเวียน ปลูกมะขามหวานพันธุ์ขันตี 20 ไร่ ที่เหลืออีก 20 ไร่ ปลูกพันธุ์การค้าอีก 3 พันธุ์คือ ศรีชมพู สีทอง และประกายทอง รวมเป็น 40 ไร่ โดยปลูกในสภาพไร่ ระยะปลูก 10x10 เมตร เนื่องจากสภาพภูมิประเทศของจังหวัดเพชรบูรณ์ล้อมรอบด้วยภูเขา ทำให้ดินอุดมสมบูรณ์ด้วยธาตุฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม จะเห็นว่า มะขามหวานของจังหวัดเพชรบูรณ์มีรสชาติหวาน หอม อร่อย เนื้อมะขามมีเนื้อสวยสม่ำเสมอ หนา นุ่ม เหนียว ไม่ชื้นแฉะ สาแหรกหุ้มเนื้อมีน้อย เปลือกของฝักมีสีน้ำตาลขาวนวล ซึ่งแตกต่างจากแหล่งอื่น
นางสังเวียนได้ทดลองใช้ปุ๋ยอินทรีย์เม็ดเมื่อปีที่ผ่านมา ทำให้ต้นมะขามหวานสมบูรณ์มากขึ้น สามารถตัดฝักในรุ่นที่สองอีก ผลผลิตเพิ่มมากขึ้น ส่วนแหล่งน้ำได้ขุดสระเก็บกักน้ำไว้ใช้ได้ตลอดทั้งปี สารเคมีที่ ใช้ไม่มากนัก มีการใช้สารป้องกันกำจัดแมลงในช่วงแตกใบอ่อนก่อนออกดอกบ้างตามความจำเป็น การเก็บเกี่ยวมะขามหวานจะให้ผลผลิตตั้งแต่ปีที่ 5 เป็นต้นไป โดยจะสุกและเก็บเกี่ยวได้ ระหว่างเดือนพฤศจิกายนจนถึงเดือนมีนาคมของปีถัดไป สวนของนางสังเวียน สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ถึง 19 ตันในปีที่ผ่านมา เมื่อเก็บเกี่ยวแล้ว จะนำมาผึ่งแดดประมาณ 2 แดด หรืออบไอร้อน แต่ถ้าต้องการเก็บไว้ข้ามปีกรณีที่ราคาตกต่ำ นางสังเวียนก็นำผลผลิตของตนเองและของสมาชิก กลุ่มเก็บไว้ในห้องเย็นที่สามารถจุได้กว่า 100 ตัน สร้างเมื่อปี 2541 มูลค่ากว่า 4 ล้านบาท

ความสามารถอันโดดเด่น

วิธีทํามะขามจี๊ดจ๊าด
วิธีที่นำมาฝากนี้เป็นวิธีดั้งเดิม มาดูส่วนประกอบกัน
1. มะขามแกะเมล็ดออกแล้ว 1/2 กิโลกรัม
2. เกลือเม็ด 1 ช้อนโต๊ะ (แล้วแต่ความชอบและความเปรี้ยวของมะขาม)
3. น้ำตาลทรายขาว 5 - 6 ช้อนโต๊ะ (แล้วแต่ความชอบและความเปรี้ยวของมะขาม)
4. พริกป่น 1 ช้อนชา
5. น้ำเปล่า 2-3 ช้อนโต๊ะ
วิธีการทำ
1. นำมะขามที่แกะเปลือกออกแล้วมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ
2. นำน้ำเปล่ามาละลายกับเกลือประมาณ 1/2 ช้อนโต๊ะ จนกลายเป็นน้ำเกลือเข้มข้น
3. นำน้ำเกลือไปพรมมะขามที่หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วคลุกให้น้ำเกลือเข้ากับเนื้อมะขามอย่างทั่วถึง
4. นำเกลือที่เหลือ น้ำตาล และพริกใส่ลงไปและคลุกให้เข้ากัน
5. ตั้งทิ้งไว้สักพักเพื่อให้น้ำส่วนเกินระเหยออกไป จากนั้นเก็บใส่ภาชนะหรือใส่ถุงมัดปาก
แค่นี้ก็จะได้มะขามคลุกเก็บไว้กินแก้ง่วงแล้วครับ อัตราส่วนของส่วนประกอบที่ใส่ขึ้นอยู่กับความชอบและความเปรี้ยวของเนื้อมะขามเป็นสำคัญ สามารถเพิ่มลดได้

เกียรติประวัติและผลงาน

-เกษตรกรสำนึกรักบ้านเกิดปี 2551
-รางวัลชนะเลิศ เกษตรกรดีเด่นสาขาอาชีพทำสวน ระดับจังหวัด จาก สำนักเกษตรจังหวัดเพชรบูรณ์
-รางวัลชนะเลิศ เกษตรกรดีเด่นสาขาอาชีพทำสวน ภาคเหนือ จาก สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 2 จังหวัดพิษณุโลก
-เกษตรกร GAP ดีเด่น ของภาคเหนือตอนล่าง ปี 2551
-ประธานวิสาหกิจชุมชนระดับจังหวัดเพชรบูรณ์
-ประธานกลุ่มคลัสเตอร์(เครือข่ายวิสาหกิจ)โอท็อป ประเภทอาหาร สำนักพัฒนาชุมชนจังหวัดเพชรบูรณ์