ขนมทองพับ ชูจุดขาย ข้าวสังข์หยด

ขนมโบราณมีอยู่มากมายหลายชนิด แต่ละชนิดก็มีเอกลักษณ์ในตัวของมันเอง ทั้งยังมีชื่อเป็นมงคล อย่างเช่นขนมที่ขึ้นชื่อว่า "ทอง" ที่ใช้ในงานมงคลต่าง ๆ ซึ่งแม้กรรมวิธีการทำจะละเอียดอ่อนหลายขั้นตอน แต่ถ้าใครทำขนมไทยได้อร่อย ก็สามารถสร้างงานสร้างเงินให้ผู้ผลิตได้ต่อเนื่อง อย่าง "ทองพับข้าวสังข์หยด" สูตรโบราณ นี่ก็น่าสนใจ เพราะลงทุนไม่มาก การทำไม่ยุ่งยาก แถมมีคุณค่าทางโภชนาการสูง วันนี้ทีม "ช่องทางทำกิน" ก็มีข้อมูลการทำขนมโบราณชนิดนี้มาบอกกล่าวกันอีก...

ผู้ที่จะมาให้ข้อมูลเรื่องนี้ คือ น้องรุ้ง-รุ่งทิวา แก้วปฏมา อายุ 17 ปี เจ้าของผลิตภัณฑ์ขนมทองพับข้าวสังข์หยด (น้องโนรา) ชุมชนควนโส ตำบลควนโส อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา ซึ่งเล่าที่มาของอาชีพนี้ให้ฟังว่า ครอบครัวเป็นศิลปินมโนราห์สืบเชื้อสายมาจากบรรพบุรุษ ซึ่งเธอก็เป็นมโนราห์ ทายาทรุ่นที่ 7 รับแสดงมโนราห์ตามงานต่าง ๆ นอกจากนี้ที่บ้านยังทำชุด มโนราห์ขายให้กับกลุ่มลูกค้าที่ต้องการ ปี พ.ศ. 2556 เธอได้ไปร่วมกิจกรรมค่ายเยาวชนอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่กรมการพัฒนาชุมชนได้จัดขึ้น ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช ทำให้ได้รู้จักกับภูมิปัญญาท้องถิ่น ทำให้เกิดความรัก ความหวงแหนและเห็นคุณค่าในภูมิปัญญาด้านมโนราห์ของครอบครัวมากขึ้น

เธอคิดว่าทำอย่างไรที่จะทำให้มโนราห์เป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายมากยิ่งขึ้น แต่การจะให้มีมโนราห์ไปแสดงให้คนทั่วไปได้ดูยังเป็นเรื่องที่เป็นไปได้ยาก จึงจำลองหรือย่อส่วนมโนราห์ ให้เป็นสิ่งที่คนสัมผัสได้ จึงร้อยลูกปัดเป็นชุดมโนราห์เหมือนจริง และดัดแปลงลงในเสื้อยืด กระเป๋า สร้อยคอ ตุ้มหู กำไลข้อมือ เป็นต้น ไปจำหน่ายในงานโอทอป จนได้รับรางวัลเยาวชนดีเด่นคนดีศรีสงขลา และรางวัลชมเชยระดับประเทศ 2557

"จากการออกงานเรื่อย ๆ ก็คิดหาผลิตภัณฑ์ที่ส่งเสริมภูมิ ปัญญาชาวบ้าน ใช้วัตถุดิบที่มีอยู่ในท้องถิ่นเป็นหลัก จึงคิดเอาข้าวสังข์หยดที่กำลังล้นตลาด ทั้งที่เป็นข้าวที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง เอามาแปรรูปเป็นขนมทองพับ โดยใช้น้ำตาลโตนดเป็นส่วนประกอบ ใช้เวลาไม่นานในการทำส่วนผสมให้ลงตัว แล้วแจกจ่ายญาติและเพื่อน ๆ ทุกคนต่างก็ชมว่ากรอบอร่อย แถมมีกลิ่นหอมของข้าวสังข์หยด ทำให้อร่อยไม่เหมือนใคร พอนำออกขายกระแสตอบรับดีมากจนทำส่งขายไม่ทัน และยังช่วยรับซื้อผลิตภัณฑ์ของคนในชุมชนด้วย"

อุปกรณ์ ที่ใช้หลัก ๆ ก็มี... เตาพิมพ์ไฟฟ้า, ถาด, ที่ตีไข่ด้วยมือ, อุปกรณ์ใช้แซะขนมออกจากเตา, หม้อ, ทัพพี, ขวดซอสพลาสติกไซซ์ใหญ่ และเครื่องไม้เครื่องมือเบ็ดเตล็ดอื่น ๆ ที่หยิบยืมเอาจากในครัวได้

วัตถุดิบ... แป้งข้าวสังข์หยด 1 กก., น้ำตาลโตนด 6 ขีด, ไข่เป็ด 8-10 ฟอง, มะพร้าวขูดใหม่ ๆ 2 กก. (คั้นให้ได้หัวกะทิ 1 กก.), งาดำ 2 ช้อนโต๊ะ, ใบเตยหอม 1 กำมือ และเกลือป่นเล็กน้อย

ขั้นตอนการทำ "ขนมทองพับข้าวสังข์หยด"

เริ่มจากการคั้นกะทิก่อน โดยนำใบเตยหอมมาล้างให้สะอาด นำไปต้มในน้ำเดือดจัด 10 นาที แล้วเทน้ำใบเตยหอมลงในมะพร้าวที่เพิ่งขูดใหม่ ๆ พักไว้สักครู่ พอเริ่มอุ่น ๆ ให้ทำการคั้นกะทิ ตั้งเตรียมไว้

นำแป้งข้าวสังข์หยดที่เตรียมไว้ใส่ลงไปในอ่างผสม ใส่ตามด้วยน้ำตาลโตนด เกลือ พร้อมทั้งตอกไข่เป็ดใส่ผสมลงไปในแป้ง แล้วค่อย ๆ คลุกเคล้าไปเรื่อย ๆ จนส่วนผสมเข้าเป็นเนื้อเดียวกัน

จากนั้นนำหัวกะทิที่เตรียมไว้ ค่อย ๆ เทผสมลงไปในแป้งทีละน้อย พร้อมทั้งใช้ทัพพีค่อย ๆ คนไปเรื่อย ๆ จนเทหัวกะทิหมด ให้คนแป้งต่ออีกจนส่วนผสมทุกอย่างเข้าเป็นเนื้อเดียวกัน ใช้เวลาประมาณ 1/2 ชั่วโมง หรือสังเกตจากแป้งนั้นจะมีความเหนียวหนืดก็ใช้ได้ ท้ายสุดใส่งาดำ คนส่วนผสมอีกสัก 1-2 รอบ ตั้งพักไว้

ขั้นตอนต่อไป นำเตาพิมพ์ไฟฟ้ามาอุ่นให้ร้อน หรือถ้าเป็นเตาถ่านก็ตั้งพิมพ์บนเตาให้ร้อนก่อน ตักแป้งกรอกใส่ขวดพลาสติกปิดฝาเตรียมไว้ พอพิมพ์ร้อนหยดแป้ง ปิดและบีบพิมพ์ให้แน่น ทิ้งไว้สักครู่ ให้พอเหลือง ประมาณ 2 นาที แล้วจึงเปิดพิมพ์ ใช้ปลายมีดแซะขนมออกมา แล้วพับริมขนมให้ชนกันเบา ๆ ในขณะที่ขนมยังร้อน ๆ อยู่ พอเย็นแล้วขนมจะแข็งกรอบ

นอกจากนี้ยังสามารถดัดแปลงพับเป็นสี่เหลี่ยม หรือลักษณะอื่น ๆ ได้ตามต้องการ จากนั้นก็ปล่อยให้ทองพับเย็นสนิท แล้วบรรจุภาชนะที่มีฝาปิด หรือถุงพลาสติกผูกปากแน่น ๆ ก็ได้

น้องรุ้ง บอกเคล็ดลับอีกว่า ก่อนจะหยดแป้งใส่พิมพ์ ต้องรอให้พิมพ์ร้อนก่อนทุกครั้ง

ขนมทองพับข้าวสังข์หยดสูตรโบราณ เจ้านี้จะขายเป็นชุด 23 ชิ้น ราคา 35 บาท (ขาย 3 ชุด ราคา 100 บาท)


ใครสนใจ "ขนมทองพับข้าวสังข์หยด" สูตรโบราณน้องโนรา ก็แวะเวียนไปลองชิมกันดูได้ตามงานโอทอปและงานประจำจังหวัด แหล่งผลิตอยู่ที่กลุ่มเยาวชนแสงหวัด เลขที่ 21/1 หมู่ 7 ตำบลควนโส อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา หรือต้องการติดต่อเจ้าของ "ช่องทางทำกิน" รายนี้ทางโทรศัพท์ ก็ติดต่อได้ที่ โทร. 09-1091-8063

และนี่ก็เป็นอีกหนึ่งอาชีพที่อนุรักษ์สืบทอดขนมโบราณของไทย...


เชาวลี ชุมขำ : รายงาน