"สน – พยอม พานทอง : เลี้ยงไก่พื้นบ้าน คัดคุณภาพ เพิ่มมูลค่า"

ถ้าใครจะออกจากโรงงานก็มาดูที่โรงเรือนของคุณสนได้ สำหรับเขา การเลี้ยงไก่ไม่ต้องมีความอดทนเลย สบายๆ เพราะเป็นสัตว์ที่น่ารักมาก ไม่รบกวนเรา ไม่ทำร้ายเรา เป็นสัตว์น่ารักมากสุดๆ แต่คนเลี้ยงต้องมีความช่างสังเกต ละเอียดลออ ต้องคอยดูแลเขาตั้งแต่เล็ก ๆ พอโตมา เช้าก็ต้องดูแล เย็นก็ต้องดูแลว่าเขาป่วยไหม เป็นหวัดไหม เขาหงอยไหม เพื่อรักษาเขาได้ทันท่วงที

"ไก่กับเมีย" รักเหมือนกัน คุณสนกล่าวไว้

ทำไมถึงเลือกที่จะเลี้ยงไก่ และทำไมถึงต้องเป็นไก่พื้นเมืองครับ ?
ถ้ามองภาพวิถีชีวิตไทย ๆ จะเห็นบ้านไม้มีไต้ถุน รอบ ๆ บ้านมีต้นไม้ มีสัตว์เลี้ยง และมีไก่ทั้งเล็กใหญ่ เดินจิกกินคุ้ยอาหาร เหล่านี้เป็นภาพที่เราคุ้นตาในวิถีชนบท และคุณสน พานทอง ก็เกิดขึ้นมาในวิถีชีวิตแบบนี้

"ไก่เหรอครับ ชอบตั้งแต่เด็กแล้ว ชอบเลี้ยงมาตั้งแต่รุ่นปู่รุ่นย่า สืบทอดกันมา เลี้ยงไก่บ้านเราเนี่ย ไก่พื้นเมืองเราเนี่ยมันเป็นความผูกพันนะ ผูกพันตั้งแต่เด็กเลย เกิดมาก็เห็นแล้ว วิถีชีวิตของชาวบ้านเราเลย ง่ายๆเลย บ้านเราก็เป็นอย่างนิ้ ไปบ้านไหนก็มีไก่บ้าน เขาเลี้ยงไว้กินบ้าง ชนบ้าง ขายบ้าง สร้างรายได้ให้ครอบครัวไป"

คุณสนไม่ได้เรียนหนังสือสูงนัก เดิมทำนาอยู่ที่พิจิตร พออายุ 20 ปี ก็เดินทางเข้ากรุงเทพฯ มาฝึกงานเป็นช่างเชื่อม แล้วก็รับจ้างไปทั่ว เดินทางทั่วประเทศ รวมถึงต่างประเทศด้วยถ้ามีงานจ้างก็ไป สร้างโรงงานหลายโรงงาน โรงปูน หรืออะไรที่จ้างมา ก็ไปหมด ช่วงไหนไม่มีงานก็กลับมาบ้าน มีงานก็ไปต่อ

ส่วนไก่นี่เลี้ยงเป็นอาชีพเสริม มีทั้งขายเนื้อเป็นกิโล และขายเป็นตัว ซึ่งอย่างหลังจะได้ราคาดีกว่า เพราะไก่ชนบางตัวก็ราคาเป็นหมื่น โดยหลักๆ แล้วภรรยาจะอยู่ดูแล เขาจะกลับมาเมื่อเสร็จงาน แต่ทั้งงานรับจ้างและงานเลี้ยงไก่ ก็ทำให้สองสามีภรรยาอยู่กันได้อย่างสบาย ๆ ไม่เดือดร้อนอะไร โดยเฉพาะตั้งแต่มีการรวมกลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่พื้นเมือง ราคาไก่ดีขึ้น การต่อรองกับทางราชการดีขึ้น ทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้นด้วย

ปัจจุบันเขามีไก่รวมทุกขนาดอยู่ 300 กว่าตัว ที่บ้านของเขาแบ่งพื้นที่อยู่อาศัย โรงเรือนเลี้ยงไก่ และดูแลความสะอาดเป็นอย่างดี เพื่อพลานามัยต่อตัวเขาและครอบครัว และต่อไก่ทั้งหลายของเขาด้วย

โรคของไก่ส่วนใหญ่ที่เป็นก็มี ไข้หวัดนก ขี้เขียว ขี้ขาว ท้องร่วง โรคตาบวม ฝีดาษ อหิวาต์

ส่วนเรื่องอาหารการกินของไก่ก็มี ข้าวเปลือก ข้าวโพด หญ้า จะให้อาหารวันละ 2 มื้อ ช่วงเช้าและเย็น นอกนั้นปล่อยตามธรรมชาติ

และสิ่งที่สำคัญคือ ที่นี่คุณสนใช้สมุนไพรในการเลี้ยงไก่ เช่น บอระเพ็ดกับบานไม่รู้โรยใช้แก้ท้องร่วง ลูกยอช่วยรักษาไก่พวกหน้าซีด เขาหน้าซีด ไม่มีเลือดเอาลูกยอสุกให้เขากินได้ แล้วจะสร้างเนื้อแดงขึ้นมาเอง ตะไคร้ก็แก้ลม อะไรพวกนี้
โดยทั้งหมดกินดิบ ๆ ได้เลย หรือไม่ก็ผสมข้าวให้กิน แม้กระทั่งการบำรุงผิวพรรณไก่ เขาก็ยังให้กินกล้วย บอระเพ็ด ขมิ้น ไผ่ พวกไก่ไม่สวยจะให้กิน ไก่เล็กๆให้กินขมิ้นกับไผ่ เหมือนกันผสมข้าวให้กิน ซึ่งถือว่าใช้สมุนไพรเป็นทั้งยาบำรุงและรักษากันเลยทีเดียว

เหตุที่เขาไม่ใช้ผลิตภัณฑ์ทางวิทยาศาสตร์เพราะ สิ่งเหล่านี้เป็นของใกล้ตัวที่เรามีอยู่แล้ว และผลิตภัณฑ์ทางวิทยาศาสตร์ทั้งหลาย ก็เอาพืชเหล่านี้ไปเป็นส่วนผสมเช่นกัน เราใช้สด ๆ เลยน่าจะดีกว่าและประหยัดด้วย

ปัจจุบันเขาเป็นสมาชิกศูนย์เลี้ยงไก่พื้นเมืองบ้านเขาขี้เหล็ก เป็นการรวมตัวกันของผู้เลี้ยงไก่พื้นเมืองเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน สร้างแนวทางความคิดให้ไปทางเดียวกัน สามารถมีอำนาจต่อรองกับส่วนราชการได้ เช่น หาเงินส่วนหนึ่งมาพัฒนาชุมชนเรา ทำแผนงานทำโครงการเข้าไปสู่ท้องถิ่นเพื่อขอรับเงินสนับสนุนโดยที่เขาไม่คิดดอกเบี้ย โดยที่เอามาจัดทำโรงเรือน มาทำตู้ฝักบ้างอะไรบ้าง ทางส่วนราชการก็จะส่งตู้ฝักมาให้โดยใช้งบประมาณของทางราชการมาใช้ที่กลุ่ม ใครมีไข่สามารถมาฝักที่นี่ได้ ใครไม่มีไก่อยากได้ไก่สายพันธุ์ดีก็มาที่ศูนย์ เราก็สามารถกระจายลูกไก่ให้ได้ รวมทั้งเวชภัณฑ์ ยาปฏิชีวนะต่างๆ ก็สามารถได้รับจากส่วนราชการและนำมาแจกให้สมาชิกได้

นายสน นางพยอม พานทอง
ต.ห้วยแห้ง อ.แก่งคอย
จ.สระบุรี 18110
โทร. 0626593261